Virus viêm phổi HMPV hiện đang lây lan tại Trung Quốc tăng nhanh số ca khiến nhiều người lo lắng.
Hợp bào hô hấp (RSV) và Human Metapneumovir(us HMPV) đều là những loại virus đường hô hấp có thể gây ra các bệnh nhiễm trùng hô hấp, đặc biệt là ở trẻ em và người lớn tuổi. Cả hai virus này thuộc họ Pneumoviridae, và mặc dù chúng có những điểm tương đồng về cách thức lây lan và tác động đến sức khỏe, nhưng mỗi loại virus lại có những đặc điểm và mức độ nguy hiểm riêng.
Human Metapneumovirus (HMPV) là một loại virus đã được phát hiện hơn 20 năm trước và chủ yếu gây ra các triệu chứng giống cảm lạnh thông thường. Những triệu chứng này bao gồm ho, sổ mũi, nghẹt mũi, đau họng và sốt. Trong một số trường hợp, HMPV có thể xâm nhập vào đường hô hấp dưới, gây viêm phổi, hen suyễn hoặc làm trầm trọng thêm các bệnh lý về phổi như bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính (COPD). HMPV có thể lây lan qua không khí khi người bệnh ho hoặc hắt hơi, và virus có thể tồn tại trên các bề mặt vật dụng trong thời gian ngắn, làm tăng khả năng lây nhiễm qua việc tiếp xúc với những bề mặt bị nhiễm virus.
Virus này thường xuất hiện vào mùa đông và đầu xuân, thời điểm các bệnh hô hấp gia tăng do điều kiện thời tiết lạnh và khô. Mặc dù HMPV không gây bệnh nghiêm trọng như COVID-19, nhưng đối với những nhóm người có hệ miễn dịch yếu như trẻ em dưới 5 tuổi, người già trên 65 tuổi, và những người mắc các bệnh lý mãn tính, tác động của virus có thể rất nghiêm trọng. Những trẻ em dưới 6 tháng tuổi là nhóm có nguy cơ mắc bệnh nặng do HMPV, và khoảng 5-16% trường hợp sẽ bị nhiễm trùng đường hô hấp dưới.
Mặc dù hầu hết các ca nhiễm HMPV đều có triệu chứng nhẹ và có thể tự khỏi mà không cần điều trị đặc biệt, nhưng với những trẻ nhỏ hoặc những người có hệ miễn dịch yếu, họ có thể cần phải nhập viện để điều trị. Trong những trường hợp nghiêm trọng, HMPV có thể dẫn đến viêm phế quản, viêm tiểu phế quản, hoặc viêm phổi, các tình trạng này có thể yêu cầu điều trị y tế khẩn cấp.
Virus hợp bào hô hấp (RSV), một virus đường hô hấp khác thuộc họ Pneumoviridae, có những đặc điểm tương tự với HMPV trong việc gây ra các bệnh lý ở đường hô hấp. RSV thường gây ra các triệu chứng nhẹ như sổ mũi, ho, sốt và đau họng, nhưng cũng có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng như viêm phế quản, viêm tiểu phế quản và viêm phổi, đặc biệt là ở trẻ nhỏ dưới 2 tuổi và người già. Thống kê cho thấy RSV là một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh lý hô hấp ở trẻ em, đặc biệt là trong mùa đông và xuân.
Giống như HMPV, RSV có thể lây lan qua các giọt bắn khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Virus cũng có thể tồn tại trên các bề mặt vật dụng trong môi trường, vì vậy việc vệ sinh tay và khử trùng các bề mặt tiếp xúc thường xuyên là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm. Điều này càng trở nên quan trọng trong bối cảnh các dịch bệnh gia tăng, khi mà những người dễ bị tổn thương như trẻ em, người già và những người có bệnh lý nền dễ gặp phải các biến chứng nghiêm trọng.
Biện pháp phòng ngừa cả HMPV và RSV chủ yếu tập trung vào vệ sinh cá nhân và tránh tiếp xúc với người bệnh. Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước, đặc biệt sau khi ho, hắt hơi, hoặc tiếp xúc với những bề mặt công cộng, là cách tốt nhất để ngăn ngừa sự lây lan của các virus này. Ngoài ra, khi ho hoặc hắt hơi, người bệnh nên che miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc khuỷu tay để giảm phát tán virus ra môi trường xung quanh. Cần hạn chế đưa trẻ em đến những nơi đông người, đặc biệt là trong mùa dịch, và nếu có các triệu chứng bệnh đường hô hấp, hãy ở nhà để tránh lây lan virus cho người khác.
Trong trường hợp có các triệu chứng nghiêm trọng như khó thở, sốt cao hoặc các dấu hiệu của viêm phổi, người bệnh cần được đưa đến cơ sở y tế để được điều trị kịp thời. Mặc dù cả HMPV và RSV có thể gây ra những triệu chứng nhẹ và tự khỏi, nhưng việc chăm sóc và theo dõi sức khỏe cẩn thận, đặc biệt đối với những người có nguy cơ cao, là rất quan trọng để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.