Hiện thực nhu cầu trạm sạc xe điện nhưng còn nhiều vướng mắc
Trong bối cảnh số lượng xe điện tại Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ trong vài năm gần đây, nhu cầu xây dựng hệ thống hạ tầng sạc an toàn, đồng bộ tại các khu dân cư trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Trước thực tế nhiều chung cư vẫn lúng túng trong việc bố trí khu vực sạc, lo ngại về nguy cơ cháy nổ và thiếu khung pháp lý rõ ràng, Bộ Xây dựng cùng các bộ ngành liên quan đang gấp rút hoàn thiện bộ quy chuẩn quốc gia về trạm sạc xe điện trong nhà chung cư, dự kiến sẽ ban hành trong thời gian tới.
Theo đại diện Bộ Xây dựng, quy chuẩn mới sẽ tập trung vào bốn nhóm nội dung chính: tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, quy định phòng cháy chữa cháy, cấu trúc hạ tầng điện và yêu cầu quản lý – vận hành trạm sạc. Đây được xem là nền tảng quan trọng nhằm đảm bảo các chung cư trên cả nước có thể lắp đặt trạm sạc một cách thống nhất, tránh tình trạng mạnh ai nấy làm như hiện nay.
Thực tế hiện nay, nhiều cư dân sở hữu xe máy điện và ô tô điện phản ánh khó khăn khi muốn sạc tại khu chung cư. Không ít ban quản lý từ chối hoàn toàn việc sạc trong hầm để xe do lo ngại cháy nổ, trong khi một số nơi phải tự đưa ra quy định tạm thời nhưng vẫn thiếu cơ sở pháp lý rõ ràng để đảm bảo an toàn.
Cơ quan chức năng cho biết, hiện Việt Nam chưa có quy chuẩn riêng áp dụng cho không gian kín như chung cư, khiến việc đánh giá rủi ro và thẩm định trạm sạc gặp nhiều lúng túng. Đặc biệt, vấn đề cháy nổ liên quan đến pin lithium-ion từng xảy ra trên thế giới khiến nhiều người dân hoang mang và đòi hỏi quy định phải thật chặt chẽ.
Quy chuẩn mới đảm bảo an toàn từ thiết bị đến không gian sử dụng
Theo dự thảo, các trạm sạc đặt trong tầng hầm hoặc phòng kỹ thuật của chung cư sẽ phải đáp ứng nhiều tiêu chí nghiêm ngặt:
-
Thiết bị sạc phải đạt chuẩn quốc tế, có cơ chế tự ngắt khi quá tải hoặc cảm biến báo nhiệt.
-
Khu vực đặt trạm sạc phải tách biệt với các khu vực dễ cháy; có hệ thống thông gió cưỡng bức.
-
Các bãi đỗ xe dành cho phương tiện điện phải bổ sung camera giám sát 24/7 và biển cảnh báo rõ ràng.
-
Hệ thống PCCC phải tích hợp cảm biến khói và nhiệt độ, đồng thời trang bị bình chữa cháy chuyên dụng cho cháy pin lithium.
-
Cấm sạc “tạm”, sạc bằng ổ điện sinh hoạt trong hầm — hiện tượng thường gặp ở nhiều tòa nhà.
Ngoài ra, ban quản lý chung cư sẽ phải chịu trách nhiệm quan trắc và kiểm tra định kỳ hệ thống sạc. Việc cấp phép lắp đặt cũng phải thông qua thẩm định của cơ quan chức năng nhằm hạn chế rủi ro tối đa.
Tạo điều kiện phát triển xe điện, giảm ô nhiễm đô thị
Các chuyên gia cho rằng ban hành quy chuẩn trạm sạc không chỉ giải quyết bài toán an toàn tại chung cư mà còn là mắt xích quan trọng thúc đẩy xe điện phát triển bền vững tại Việt Nam. Khi hạ tầng sạc được chuẩn hóa, người dân sẽ yên tâm hơn khi chuyển đổi phương tiện, góp phần giảm khí thải và ô nhiễm tiếng ồn ở các đô thị lớn.
Doanh nghiệp kinh doanh xe điện và đơn vị phát triển hạ tầng cũng bày tỏ kỳ vọng quy chuẩn mới sẽ mở đường để mở rộng nhanh mạng lưới trạm sạc tại các chung cư – nơi tập trung lượng lớn khách hàng tiềm năng.
Bộ Xây dựng cho biết đang phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, Bộ Công Thương và các chuyên gia quốc tế để hoàn thiện bộ quy chuẩn trong thời gian sớm nhất. Khi được ban hành, các chung cư mới sẽ bắt buộc tuân theo, trong khi chung cư cũ sẽ phải có kế hoạch nâng cấp phù hợp.
Việc sớm có hành lang pháp lý rõ ràng được kỳ vọng sẽ chấm dứt tình trạng tranh cãi giữa cư dân và ban quản lý, đồng thời tạo môi trường an toàn, tiện lợi cho việc sử dụng xe điện – xu hướng tất yếu trong giao thông đô thị hiện đại.
