Dấu tích lịch sử còn lại giữa sân bay hiện đại
Trong quá trình mở rộng và quy hoạch lại sân bay Tân Sơn Nhất (TP.HCM), một trong những vấn đề khiến tiến độ bị ảnh hưởng nghiêm trọng chính là việc xử lý các công trình quốc phòng cũ đặc biệt là những ụ súng, boongke và hạ tầng quân sự còn sót lại từ nhiều thập niên trước. Theo các chuyên gia, việc “giải quyết mấy ụ súng” tưởng chừng đơn giản nhưng thực tế lại mất nhiều năm trời, do liên quan đến thủ tục pháp lý, thẩm quyền sử dụng đất và an toàn quốc phòng.

Sân bay Tân Sơn Nhất là công trình có lịch sử đặc biệt, được xây dựng và sử dụng từ thời Pháp thuộc, sau đó được mở rộng qua các giai đoạn chiến tranh. Trong khu vực sân bay hiện nay, ngoài các nhà ga dân dụng và khu quân sự đang hoạt động, vẫn còn tồn tại nhiều công trình quốc phòng cũ như ụ súng, hầm ngầm, kho chứa đạn, bãi đỗ máy bay quân sự… Những hạng mục này dù không còn sử dụng nhưng vẫn thuộc phạm vi quản lý của Bộ Quốc phòng, nên không thể tùy tiện di dời hay phá bỏ.
Một lãnh đạongành hàng không cho biết, quá trình mở rộng nhà ga T3 và cải tạo đường băng 25R/07L từng gặp trở ngại do khu vực nằm gần một số vị trí có công trình quân sự cũ. “Để di dời được một ụ súng hay một hầm ngầm, cần có phương án kỹ thuật chi tiết, thẩm định của Bộ Quốc phòng và sự phối hợp giữa nhiều đơn vị. Chính vì thế, có khi chỉ vài công trình nhỏ thôi mà phải mất vài năm mới xong,” vị này chia sẻ.
Thủ tục phức tạp, trách nhiệm chồng chéo
Một trong những nguyên nhân khiến việc xử lý các công trình quốc phòng trong sân bay kéo dài là do sự chồng chéo về quyền quản lý. Sân bay Tân Sơn Nhất có diện tích hơn 800 ha, trong đó phần lớn đất vẫn thuộc quyền quản lý của quân đội, chỉ một phần được giao cho ngành hàng không dân dụng khai thác.
Khi có kế hoạch mở rộng, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất quốc phòng phải được trình qua nhiều cấp, từ Quân chủng Phòng không – Không quân đến Bộ Quốc phòng, sau đó mới báo cáo Thủ tướng xem xét. Mỗi khâu đều cần đánh giá kỹ lưỡng để bảo đảm không ảnh hưởng đến an ninh, quốc phòng.

Theo một chuyên gia trong lĩnh vực quy hoạch đô thị, việc xử lý các “ụ súng” hay công trình cũ là bài toán không chỉ mang tính kỹ thuật mà còn liên quan đến lịch sử và pháp lý. “Không thể đơn giản mang máy xúc tới phá bỏ. Nhiều nơi từng chôn vùi vật liệu nổ hoặc thiết bị quân sự, nên cần khảo sát kỹ trước khi thi công,” ông nói.\
Tiến độ mở rộng sân bay vẫn là ưu tiên
Trong bối cảnh nhu cầu vận chuyển hành khách qua sân bay Tân Sơn Nhất ngày càng tăng, việc đẩy nhanh tiến độ các dự án mở rộng như nhà ga T3, đường lăn, bãi đỗ là nhiệm vụ cấp bách. Bộ Giao thông Vận tải và Bộ Quốc phòng đã thống nhất cơ chế phối hợp, thành lập các tổ công tác liên ngành để tháo gỡ từng phần vướng mắc.

Đại diện Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) cho biết, quá trình xử lý các hạng mục quốc phòng cũ hiện đã có bước tiến mới. Nhiều công trình đã được bàn giao hoặc di dời an toàn, song vẫn còn một số khu vực cần thêm thời gian do liên quan đến cấu trúc ngầm hoặc tài sản quân sự chưa kiểm kê xong.
Cần cách làm linh hoạt và tầm nhìn dài hạn
Các chuyên gia cho rằng, trường hợp sân bay Tân Sơn Nhất là minh chứng cho việc quy hoạch đô thị phải gắn liền với quy hoạch quốc phòng. Trong tương lai, nếu không có cơ chế phối hợp linh hoạt và minh bạch, những dự án tương tự cũng có thể gặp vướng mắc tương tự.
“Câu chuyện ‘giải quyết mấy ụ súng mà mất mấy năm trời’ không chỉ là chuyện của riêng Tân Sơn Nhất, mà là vấn đề hệ thống. Cần có quy trình rút gọn, song vẫn bảo đảm yếu tố an toàn và chủ quyền quốc gia,” một chuyên gia nhận định.
Dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt của Chính phủ và sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng, kỳ vọng rằng các “ụ súng” mang dấu tích lịch sử ấy sẽ sớm được xử lý dứt điểm, nhường chỗ cho một sân bay Tân Sơn Nhất hiện đại, xứng tầm trung tâm hàng không lớn nhất cả nước.
🔔 Xem thêm các tin tức sự kiện nổi bật
📞 Liên hệ
🔗 Website tương