Thế hệ Gen Z Nhật Bản coi trọng thời gian cá nhân hơn “tập thể giả định”
Trong nhiều thập niên, văn hóa “nomikai” những buổi nhậu xã giao sau giờ làm được coi là một phần không thể thiếu trong đời sống công sở Nhật Bản. Đây từng là nơi đồng nghiệp xích lại gần nhau, cấp trên thử lòng nhân viên, và các mối quan hệ công việc được duy trì bên ngoài văn phòng. Tuy nhiên, bước sang thập niên mới, đặc biệt với sự trưởng thành của thế hệ Gen Z, trào lưu này đang dần mất đi sức hút. Giới trẻ Nhật ngày càng thẳng thắn nói “không” với những bữa tiệc nhậu xã giao, mở ra sự thay đổi đáng kể trong văn hóa làm việc truyền thống của đất nước mặt trời mọc.
Nếu thế hệ cha anh xem nhậu sau giờ làm là “nghĩa vụ” để chứng tỏ sự hòa nhập, thì Gen Z Nhật Bản lại có suy nghĩ rất khác. Họ sinh ra và lớn lên trong bối cảnh kinh tế – xã hội thay đổi mạnh, chịu ảnh hưởng của công nghệ số, toàn cầu hóa, cũng như những biến động từ đại dịch Covid-19. Với họ, ranh giới giữa công việc và đời sống riêng tư cần phải rõ ràng.
Một khảo sát mới đây của Viện Nghiên cứu Xã hội Nhật Bản cho thấy, hơn 65% người trong độ tuổi 20 – 29 cho rằng việc tham gia “nomikai” là không cần thiết. Thậm chí, nhiều người coi đây là “lãng phí thời gian” khi họ muốn dành buổi tối để nghỉ ngơi, chăm sóc sức khỏe, hoặc theo đuổi sở thích cá nhân. Quan điểm này trái ngược với thế hệ đi trước vốn xem nhậu nhẹt sau giờ làm là cơ hội “bôi trơn” quan hệ công việc.
Từ chối nhậu từ “bất kính” thành điều bình thường
Trong văn hóa Nhật truyền thống, từ chối lời mời nhậu của cấp trên thường bị coi là bất lịch sự, thậm chí có thể ảnh hưởng đến con đường thăng tiến. Nhưng hiện nay, thái độ xã hội đã có sự thay đổi rõ rệt. Nhiều công ty bắt đầu tôn trọng lựa chọn của nhân viên trẻ, thậm chí còn điều chỉnh chính sách để hạn chế việc ép buộc tham gia các buổi nhậu.
Một số doanh nghiệp tại Tokyo đã áp dụng quy định “nomikai tự nguyện”, nghĩa là nhân viên hoàn toàn có quyền từ chối mà không sợ bị đánh giá tiêu cực. Xu hướng này không chỉ giúp giảm áp lực cho người trẻ mà còn phản ánh sự chuyển mình của môi trường làm việc Nhật Bản, hướng tới sự đa dạng và tôn trọng quyền lợi cá nhân.
Sức khỏe và chi phí lý do khiến Gen Z nói “không”
Ngoài vấn đề thời gian, yếu tố sức khỏe và kinh tế cũng là nguyên nhân quan trọng. Thế hệ trẻ Nhật Bản ngày nay có xu hướng quan tâm nhiều hơn đến lối sống lành mạnh: hạn chế rượu bia, chú trọng dinh dưỡng, tập luyện thể thao. Họ cho rằng việc uống rượu say xỉn chỉ làm giảm năng suất làm việc hôm sau, đi ngược lại tinh thần “làm việc hiệu quả” mà xã hội hiện đại đề cao.
Thêm vào đó, chi phí cho mỗi buổi nhậu không hề rẻ, nhất là tại các thành phố lớn như Tokyo hay Osaka. Với mức lương khởi điểm còn hạn chế, Gen Z Nhật muốn dành tiền cho du lịch, trải nghiệm, hoặc đầu tư vào học tập thay vì tiêu tốn cho những buổi tiệc mà họ không thật sự hứng thú.
Sự lên ngôi của “nomikai thay thế”
Mặc dù văn hóa nhậu đang dần phai nhạt, điều đó không có nghĩa giới trẻ Nhật hoàn toàn khước từ giao lưu sau giờ làm. Thay vào đó, họ tìm đến những hình thức “nomikai thay thế” – thân thiện và linh hoạt hơn.
Nhiều nhóm nhân viên trẻ lựa chọn cùng nhau đi cà phê, ăn tối nhẹ hoặc tham gia các hoạt động lành mạnh như leo núi, chơi thể thao, workshop sáng tạo. Những không gian này giúp duy trì kết nối đồng nghiệp mà không cần phải “cố ép” vào khuôn mẫu rượu bia.
Một số công ty còn tổ chức các buổi team building ban ngày, vừa tạo cơ hội gắn kết, vừa phù hợp với xu hướng cân bằng công việc – cuộc sống của thế hệ mới.
Văn hóa công sở Nhật Bản đang “trẻ hóa”
Sự xa lánh dần của Gen Z với nhậu xã giao không chỉ là một thói quen cá nhân, mà còn phản ánh sự thay đổi căn bản trong văn hóa công sở Nhật Bản. Nếu trước đây, “nomikai” được xem như sợi dây gắn kết tập thể thì ngày nay, sự gắn kết được xây dựng dựa trên tôn trọng lẫn nhau, hiệu quả công việc, và tinh thần đồng đội trong giờ làm.
Các chuyên gia xã hội học nhận định rằng sự chuyển biến này là tất yếu khi Nhật Bản đang đối mặt với bài toán già hóa dân số, áp lực công việc, và nhu cầu thu hút nguồn nhân lực trẻ. Một môi trường làm việc hiện đại, tôn trọng sự khác biệt sẽ là chìa khóa để giữ chân và phát huy thế hệ Gen Z – lực lượng lao động chủ lực trong tương lai.
Có thể nói, việc Gen Z Nhật Bản dần xa lánh “nhậu xã giao” là minh chứng rõ nét cho sự thay đổi trong tư duy và lối sống. Từ chỗ coi đó là nghĩa vụ, họ đã dám nói “không” để bảo vệ thời gian, sức khỏe và hạnh phúc cá nhân. Và chính lựa chọn này đang góp phần định hình một văn hóa công sở mới: văn minh, linh hoạt và nhân văn hơn.
🔔 Xem thêm các tin tức sự kiện nổi bật
📞 Liên hệ
🔗 Website tương tự
